Retrogranie: Metal Gear Solid 3: Snake Eater (PS2)

Metal Gear Solid 3 niósł ze sobą wielkie nadzieje. Po nie do końca pozytywnie zaskakującym MGS2, wszyscy mieli nadzieję, że tym razem grywalnym bohaterem będzie nie kto inny jak Snake. Oczekiwanie po części zostają spełnione, ale jednak nie do końca, bo przejmujemy kontrolę nad Big Bossem, który w serii jako genetyczny ojciec Snake’ów odgrywa chyba najbardziej znaczącą rolę. Gra zabiera nas w wydarzenia mające miejsce przed wszystkimi opowieściami o „wężach” jakie mieliśmy okazję poznać za sprawą tej budzącej wiele emocji serii.

 Uwaga - tekst zawiera spoilery odnośnie fabuły gry!

 

Początkowo gra tworzona była na konsolę PlayStation 3, ale w związku z długim oczekiwaniem na nowy system od Sony, projekt przeniósł się na PlayStation 2. Kojima od początku pragnął dokonać drastycznych zmian jeśli chodzi o otoczenie w jakim toczyć się miała akcja gry. Twierdził, iż fani serii chcieli aby akcja Metal Gear Solid toczyła się w dżungli. Hideo wkrótce odkrył, że odwzorowanie środowiska dżungli, pogody, roślinności i zwierzyny może sprawić problem. Jak sam skomentował – stworzenie tego było bardzo trudne. Poprzednie odsłony serii zawsze toczyły się w zamkniętych, zabudowanych terenach co miało związek z ograniczeniami sprzętowymi konsol. W porównaniu do terenów zabudowanych, dżungla nie posiada płaskiej powierzchni, za sprawą czego Snake musi przemierzyć przeszkody takie jak skały czy pnie drzew. W rezultacie silnik kolizyjny stosowany w poprzednich odsłonach nie mógł być wykorzystany. Zespół musiał więc stworzyć nowy. Przyniosło to również trochę problemów podczas stosowania techniki motion capture.

Według Kojimy, we wczesnych etapach produkcji w fabule projektu poruszony był temat eksploracji kosmosu. Z czasem jednak, gdy projekt się rozwijał, zagadnienie straciło na znaczeniu, ostatecznie więc twórcy usunęli je z gry. Dodatkowo, akcja gry miała rozgrywać się 24 sierpnia 1963 roku. Jest to data narodzin Hideo Kojimy. Tymczasem, zamiast tego data akcji została przesunięta o rok później by wplątać wątek zabójstwa 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych w fabułę. Kojima wraz z zespołem zamierzali odwiedzić również International Spy Museum w Waszyngtonie, by zaczerpnąć więcej pomysłów w temacie Zimnej Wojny. Niestety zostało to utrudnione, a w końcu całkowicie uniemożliwione za sprawą dwóch „Snajperów z Waszyngtonu”, którzy w 2002 roku zabili 10 przypadkowych ludzi. Fabuła zabiera gracza w wydarzenia kiedy Solid Snake wraz Liquidem nie istnieją, a Big Boss jako agent CIA zostaje wysłany w 1964 roku do dżungli Tselinoyarsk w ZSRR. W każdym poprzednim Metal Gear Solid, Snake zaczynał swoją misję bardzo blisko albo w bazie przeciwnika. Kojima chciał by tym razem było bardziej realistycznie. Big Boss, który jest protagonistą „trójki” zostaje zrzucony daleko od bazy wroga. Jego zadaniem jest dotarcie do niej i odbicie stamtąd zakładnika – naukowca pracującego nad Metal Gearem „Shagohod” będącym w stanie wystrzeliwać nuklearne pociski na bardzo duże odległości. Sprawa się komplikuje, kiedy mentorka Snake’a, The Boss – najlepsza agentka amerykańskiego wywiadu zdradza ojczyznę przechodząc do Związku Radzieckiego. Misja „Virtuous” nie zostaje wykonana i po odzyskaniu sił Snake wraz z pseudonimem „Naked” otrzymuje zadanie zabicia swojej mentorki, dzięki czemu Ameryka ma oczyścić swoje imię i uniknąć trzeciej wojny światowej.

 

 

Tematem przewodnim „Snake Eater” jest Scena – czyli klimat w którym mają miejsce pewne wydarzenia i to jak on na nie wpływa. Kontrastuje to z tematami przewodnimi poprzednich części – Gen i Mem traktujących o ewolucji. Scena dużo nawiązuje do relatywizmu kulturowego mówiącego o dobru i złu lub o sprzymierzeńcach i wrogach, którzy nie są absolutni czy wieczni. Według tego założenia człowiek dobiera sobie sprzymierzeńców i wrogów na podstawie osobistych poglądów i przeżyć oraz spuścizny kulturowej. Wrogowie i przyjaciele przemijają wraz z czasami w których żyjemy. W grze głównym przedstawicielem tej ideologii jest The Boss. W swojej przemowie na chwilę przed ostatnim pojedynkiem jaki stoczy z nią Naked Snake, mówi o ironii „sceny”. W przyszłości Ameryka i Rosja mogą nie być przeciwnikami, skończy się Zimna Wojna, przeminą czasy i tym samym pojęcie przeciwnika zmieni swoje znaczenie. The Boss jest ofiarą okoliczności. Czasy w których żyje i zadanie narzucone jej przez rząd zmuszają ją do oddania życia skazując się tym samym na pozostanie w pamięci wszystkich zdrajcą i przestępcą wojennym. „Scena” zmusza Snake’a do wzięcia udziału w tym wszystkim, zabicia osoby która nauczyła go wszystkiego, nie mając jednocześnie pojęcia o roli jaką odgrywa. Jego związek z The Boss to coś co wykracza poza relacje damsko-męskie. Była mu kochanką i matką jednocześnie, nauczyła go wszystkiego co umiał i wciąż miała wiele do przekazania. Wspólnie z Wojewodą obmyślił sztukę walki wręcz CQC – technika, która po raz pierwszy pojawia się w gameplayu serii. Do tej pory Big Boss w seriach Metal Gear i Metal Gear Solid był postacią pokazywaną jako główny antagonista, szaleniec pragnący zniszczenia, sprawca całego zamieszania, które trwa nawet po jego śmierci. Solid Snake i Liquid są jego klonami. Metal Gear Solid 3 pokazuje nam go od całkowicie innej strony. Postać która w porównaniu do swojego „syna” jest o wiele bardziej ludzka. „Snake Eater” pozwala dostrzec nam różnice pomiędzy dwoma Wężami. Człowiek, który kocha swój kraj i ma trudności z zabiciem swojej mentorki mimo iż jest to jego głównym zadaniem. Targają nim sprzeczne uczucia, nie potrafi zrozumieć w najmniejszym stopniu idei zdrady ojczyzny jakiej dopuściła się The Boss. Widzimy również przemianę Johna po tym jak przegrywając misję „Virtuous” (z ang. cnotliwy) zmienia swój światopogląd. Po wykonaniu tajnej operacji „Snake Eater”, widząc co państwo zrobiło z niegdysiejszą bohaterką traci wiarę w patriotyzm, a jego moralność ulega zmianie. Jego „scena” wpłynęła na geny jakie przekaże Solidowi, który jako idealny żołnierz nie ma skrupułów przed zabiciem kogokolwiek jeśli obejmuje to cele misji.

Kolejnym bohaterem na którego wpływ miała „scena” jest EVA – femme fatale udająca agentkę KGB, której udaje się wszystkich oszukać i spełnić swoje tajne zadanie. Inżynier Sokolov, pod wpływem klimatu strachu i wzajemnego odstraszania się Wschodu i Zachodu zmuszony jest do pracy nad Shagohodem co niemalże kończy się jego śmiercią. Główny antagonista gry, pułkownik Volgin pod wpływem „Dziedzictwa Filozofów” w którego jest posiadaniu i władzy jakiej mu to daje staje się szaleńcem pragnącym „wygrać” Zimną Wojnę za pomocą perfekcyjnej broni jaką jest Shagohod.

 

 

„Dziedzictwo filozofów” to ogromna ilość pieniędzy (sto bilionów dolarów) zebranych przez największe władze Chin, ZSRR i USA podczas II wojny światowej. Pieniądze miały ustanowić standard wojen za sprawą nowoczesnych technologii – rakiet, broni nuklearnych i super żołnierzy – Cobra Unit, z którymi Naked Snake mierzy się podczas operacji Snake Eater. Pułkownik Volgin tworzy własną fortecę i funduje nowoczesne projekty technologiczne. Każde z państw chciało odzyskać te pieniądze i było to głównym powodem rozpoczęcia Zimnej Wojny. Mocarstwa wysyłają więc swoich agentów. EVA zostaje wysłana przez Chiny, Naked Snake i The Boss przez CIA. W całym tym zamieszaniu pojawia się również młody Ocelot, znany z pierwszego i drugiego MGS. Występuje jako 19-letni major Ocelot dowodzący jednostce nazwanej jego kryptonimem będąc jednocześnie agentem KGB i CIA - dwóch organizacji należących do Filozofów. Podczas operacji Snake Eater kilka razy wpada na Big Bossa i traktuje go niemal jak idola po tym gdy ten zaprezentował swoje umiejętności CQC oraz doradził mu, by zaczął używać rewolwerów. W pewnym momencie toczymy z nim pojedynek rodem z westernów. Cobra Unit to specjalna jednostka super żołnierzy, którym dowodziła The Boss – znana również jako Wojewoda, Matka specjalnych jednostek czy The Joy – emocja na polu bitwy, którą symbolizowała czyli radość, uniesienie. Wskazuje również na jej miłość do wojny, co jednak zmieniło się po tym jak została wysłana w kosmos. Wtedy zapragnęła by świat był jednością, wolny od wojen, gdzie ludzie szanują siebie nawzajem. Jej wizja doprowadziła do powstania organizacji Patriotów, założonej przez Big Bossa, Ocelota i Majora Zero, którzy chcieli spełnić jej wizję, ale nie każdy z członków organizacji dobrze zrozumiał przesłanie idei The Boss. Wojewoda była „ostatnim dzieckiem” filozofów, mentorem Big Bossa, matką Ocelota i przywódcą Cobra Unit, która przyczyniła się do wygrania II wojny światowej przez aliantów. Podczas światowego konfliktu, jednostka przeprowadziła kilka bardzo ważnych operacji. W trakcie jednej z nich The Boss dowiedziała się że jest w ciąży z The Sorrow – jej najbliższym towarzyszem Cobra Unit. Doprowadziło to do przegrania misji. Ocelot został poczęty podczas lądowania w Normandii na polu bitwy, kiedy zadaniem Cobra Unit było zniszczenie kilku instalacji rakietowych V2 umiejscowionych niedaleko plaży Juno. Po zakończeniu II wojny światowej, The Joy otrzymała tytuł The Boss symbolizujący bycie najlepszym agentem specjalnym. Kojima skomentował iż jej wygląd wzorowany jest na aktorce Charlotte Rampling.

Metal Gear Solid 3 wiele razy nawiązuje do popkultury. Szczególnie w stronę twórczości znanego i cenionego artysty David Bowie. Na początku major wprowadzający przyszłego Big Bossa w tajniki misji przybiera pseudonim Major Tom. Jest to nawiązanie do postaci znanej z piosenek artysty takich jak „Space Oddity”, „Ashes to Ashes” czy „Hallo Spaceboy”. Po nieudanej misji Virtuous major zmienia kryptonim na Major Zero, wspominając iż jego wcześniejszy pseudonim nawiązywał do filmu „Wielka Ucieczka” z 1963 roku. Strój przypominający ochronny skafander kosmiczny oraz słowa „Wracam do domu” jednego z członków Cobra Unit, The Fury – symbolizującego wściekłość na polu bitwy jest nawiązaniem do postaci stworzonej przez Bowiego i nieoficjalnie poruszonej później przez Petera Shillinga. Mowa o piosence „Major Tom (Coming Home)” pochodzącej z albumu „Error in the System” z 1983 roku. Kojima chciał by piosenki Bowiego były odtwarzane podczas napisów końcowych gry. Na samym początku gry Snake mówi do majora przez radio „Czy słyszysz mnie, Majorze Tom?” co jest cytatem z tekstu piosenki „Space Oddity”. Z kolei scena kiedy Naked skacze z kanału ściekowego jest nawiązaniem do filmu „Ścigany” z 1993 roku. Kilka ze scen czerpie z serialu „24 godziny” z 2001 roku z Kieferem Sutherlandem w roli głównej – aktor mający użyczyć Big Bossowi głosu w Metal Gear Solid V. Oprócz tych nawiązań, w rozmowach przez radio pojawia się wiele nawiązań do filmów z Jamesem Bondem, którego Major Zero jest wielkim fanem. Jego ubiór przypomina ten noszony przez Steve’a McQueen w filmie „Wielka ucieczka”. Doradczyni do spraw flory i fauny, specjalistka do spraw medycznych oraz osoba zajmująca się zapisywaniem stanu gry jest fanatyczką horrorów i za każdym razem kiedy zapisujemy grę mamy okazję posłuchać jej relacji na temat filmu jakie oglądała.

Kojima tworzył walki z bossami z zamiarem odróżnienia ich nie tylko na tle poprzednich odsłon sagi, ale również innych gier. Snajperski pojedynek z The End – stuletnim starcem symbolizującym jedną z emocji odczuwanych na polu bitwy – w jego przypadku była to totalna niepamięć. Zamykał się na wszystko poza swoim celem. W związku z jego sędziwym wiekiem, walkę można rozwiązać na kilka sposobów nie tylko poprzez wymianę ognia. Wystarczy podczas walki zapisać grę, odczekać kilka dni i zobaczyć co się stanie. Jak skomentował sam twórca „w innych grach, podobnych rozwiązań nie ma”. Najbardziej charakterystyczną cechą tego pojedynku jest otwarta przestrzeń i wyczekiwanie w ciszy na jakiś znak zdradzający pozycję przeciwnika. Liczy się kamuflaż, przetrwanie oraz umiejętność wykorzystywania odpowiednich pozycji snajperskich czy podążania tropem przeciwnika. W związku z charakterem pojedynku, nie posiada on swojego przewodniego tematu muzycznego. Walka ta została okrzyknięta jedną z najciekawszych w historii gier znajdując się tym samym w pierwszej trójce według Game Informer. Inne walki również wyglądają ciekawie, niektóre jak zwykle schematem przypominają te z poprzednich części, ale ze względu na system CQC dochodzi wiele nowych możliwości. Jeśli chodzi o ułożenie kamery Metal Gear Solid 3 nie odstaje pod tym względem od swoich poprzedników. Kamera ukazuje nam akcję głównie z ustawionego rzutu i jedyną zmianą jest możliwość lekkiego przesunięcia jej za pomocą prawego drążka analogowego. Mimo iż wielu fanów liczyło na to, że obsługa kamery będzie bardziej swobodna, interaktywna, pozostał przy pierwszym założeniu ze względu na to, że Snake Eater jest częścią trylogii i ma sprawiać wrażenie przynależenia do pierwszego i drugiego MGS. Nie jest to jedyne podobieństwo do „wielkiej dwójki”. Gameplay został jedynie usprawniony. Wciąż przemierzamy lokacje pilnowane przez strażników, których najlepiej jest unikać mimo iż w trakcie przechodzenia gry nasz arsenał nieustannie się zwiększa. Po drodze ku epilogu znajdujemy wiele pomocnych w skradaniu gadżetów takich jak detektory ruchu i różne sensory. Pojawiają się również klasyczne kartonowe pudła – które oczywiście w dżungli niezbyt się przydadzą, ale tereny zabudowane infiltrujemy również, gdzie pudło możemy używać do przemieszczania się na gapę pomiędzy różnymi bazami wroga.

 

 

Poza podstawowymi elementami gameplayu spod szyldu „Tactical Espionage Action” MGS3 prezentuje wiele nowych rozwiązań. Pojawiają się kamuflaże, CQC, wskaźnik wytrzymałości czy leczenie ran. Kamuflaże składające się na umalowanie twarzy i ubiór zmieniamy w specjalnym menu, gdzie za sprawą „camouflage index” jesteśmy informowani o stopniu zakamuflowania w danym otoczeniu. Oprócz samego kamuflażu ważne jest aby jak najczęściej znajdować się w niskiej pozycji, co również pozytywnie na zwiększenie camo index. Kolejną nowością jest sztuka walki wręcz CQC. Kiedy jesteśmy nieuzbrojeni albo używamy niektórych broni jednoręcznych – na przykład Mk22 z nożem możemy wykonywać ruchy ogłuszające przeciwników, poderżnąć im gardło, przesłuchać czy użyć jako żywej tarczy. Ważna jest siła nacisku na przycisk oraz drążek analogowy i kierunek w jaki go przechylamy – od tego zależy akcja którą wykonamy. W MGS3 na wskaźnik życia nie wpływają jedynie postrzały czy ciosy jakie otrzymujemy. Tym razem zeskakując z dużej wysokości możemy złamać nogę, co spowalnia Snake’a dopóki rana nie zostanie odpowiednio wyleczona. Dopóki nie wyleczymy złamania, nie wyciągniemy pocisku z ciała Snake’a czy nie użyjemy serum na ukąszenie jadowitego pająka nie będziemy w stanie uzupełnić life baru do końca. Na początku misji Major Tom nadaje Snake’owi kryptonim „Naked” (z ang. – nagi) co symbolizuje rozpoczęcie misji bez żadnego uzbrojenia. Jedyne co Snake ma przy sobie to plecak, nóż, lornetkę i cygaro. Wszystko musiał zdobyć samodzielnie, łącznie z pożywieniem. Tutaj właśnie zaczyna się cała idea survivalu, który tak wyróżnia MGS3 na tle gier z serii jak również innych niezwiązanych z uniwersum węży. W MGS2 poza paskiem życia, wskaźnik wytrzymałości pojawiał się tylko wtedy gdy wisieliśmy na rękach. W „trójce” pasek wytrzymałości towarzyszy nam przez cały czas. Żeby utrzymać go na przyzwoitym poziomie musimy zdobywać pożywienie w postaci flory i fauny oraz leczyć wszelkie zatrucia. Kiedy Snake jest głodny co symbolizuje niski poziom wskaźnika, agent specjalny nie potrafi poprawnie celować, hałasuje podczas najcięższych prób skradania się – zdradzić nas może nawet dźwięk burczenia w brzuchu. Do dyspozycji mamy wiele gatunków zwierząt. Podczas konsumowania Snake ocenia smak zwierzęcia czy owocu swoim komentarzem – czym bardziej pochlebny, tym więcej staminy uzupełnimy zjadając dany pokarm. Jak wiadomo martwe mięso i owoce psują się z czasem. Twórcy o tym nie zapomnieli więc kiedy zapiszemy grę i po kilkudniowej przerwie użyjemy opcji Load Game, okaże się że jedzenie jest zepsute. Wciąż możemy je spożyć, ale nie posłuży to naszej postaci. Jeśli więc robimy duże zapasy nie warto odkładać gry na długo. Na szczęście jest jedzenie, które nie gnije z czasem. Rosyjskie racje żywnościowe – na które Snake bardzo narzeka, Calorie Mate czy zupki błyskawiczne – bardzo cenione przez bohatera pierwszoplanowego.

 

 

Poza poznawaniem fabuły Snake Eater oferuje kilka trybów dodatkowych za wygrywanie których otrzymujemy dodatkowe kamuflaże czy gadżety. Pojawia się tryb „Snake vs Monkey” gdzie Solid Snake poluje na małpki znane z gry „Ape Escape” wydanej niegdyś na PlayStation w 1999 roku i cieszy graczy korzystających z systemu Sony do dzisiaj za sprawą coraz to nowszych odsłon. Oprócz ścigania małpek mamy możliwość zmierzenia się z każdym z bossów w warunkach normalnych lub w warunkach innych od tych z gry. Pojawia się również Demo Theater w którym możemy obejrzeć wszystkie scenki z gry, na które trafiliśmy. Metal Gear Solid 3 podobnie jak jego poprzednik pojawił się w rozszerzonej edycji. „Metal Gear Solid 3 Subsistence” to pakiet, w którego skład wchodzą trzy płyty. Znajdują się na nich gra z opcjonalną obsługą kamery podobnej do tej z Portable Ops nie zawierającej celowania znad ramienia, oraz kilka nowych kamuflaży, porty Metal Gear i Metal Gear 2: Solid Snake, Secret Theater z oficjalnymi parodiami niektórych scen oraz film który łączy w sobie wszystkie przerywniki by służyć w poznaniu fabuły tym, którzy nie potrafili poradzić sobie z przejściem gry. Gra osiągnęła komercyjny sukces sprzedając się w blisko 4 000 000 egzemplarzy. Krytycy i fani docenili nowego protagonistę, szczególnie po zawodzie jakim był Raiden w poprzedniej odsłonie. MGS3 był wysoko ceniony przez krytyków. Odnośnie niektórych elementów rozgrywki zdania były oczywiście podzielone. Niektórzy krytykowali system kamuflaży, który według nich był zbędny, nie wnoszący nic wartościowego do rozgrywki. Inni go chwalili mówiąc iż wynosi gatunek stealth na nowy poziom. Pochwalono przerywniki filmowe, ale skrytykowano Davida Haytera za jego voice acting jako Naked Snake. Jeśli nigdy nie miałeś okazji cofnąć się do samego początku timeline’u serii możesz to nadrobić grając w Metal Gear Solid HD Collection wydanego na PlayStation 3 oraz PlayStation Vita w 2012 roku w Europie.