Retrogranie: Xenosaga Episode II: Jenseits von Gut und Böse

Xenosaga to seria, która ma dość barwną genezę. Jej początków doszukiwać się można już za czasów pierwszego PlayStation. Polityka Squaresoftu doprowadziła do tego, że kilku pracowników odeszło, by móc tworzyć to co dyktuje im wewnętrzny artyzm. Jak powszechnie wiadomo, artystyczne dzieła nie zawsze są w cenie i często takie projekty szybko tracą zaufanie wydawców. Przed Wami jedna z najbardziej kontrowersyjnych i najmniej docenionych gier z gatunku jRPG.

W 1998 roku fani japońskich RPGów mogli zagrać na szaraku w Xenogears – tytuł stworzony przez Squaresoft i deweloperów znanych z prac nad wieloma grami firmy. W tej grupie znaleźli się Hiromichi Tanaka, który wcześniej pracował nad Secret of Mana i Tetsuya Takahashi który napisał scenariusz ze swoją żoną Kaori Tanaką (znaną również jako Soraya Saga). Reżyserem artystycznym został Yasuyuki Honne, który wcześniej robił różnego rodzaju grafiki na rzecz Front Mission czy Chrono Trigger. Designem postaci zajął się Kunihiko Tanaka. Na stołkach producentów wykonawczych zasiedli Hironobu Sakaguchi – twórca Final Fantasy, Tetsuo Mizuno i Tomoyuki Takechi. Za przerywniki w stylu anime odpowiedzialny był Kōichi Mashimo znany z animacji takich jak .hack czy Noir.

Scenariusz początkowo powstał na potrzeby Final Fantasy VII, ale okazał się zbyt mroczny i skomplikowany na tego typu grę. Takahashi i jego żona dostali jednak pozwolenie na wykorzystanie opowieści w całkowicie nowym tworze, którym okazał się Xenogears. Fabuła była przepełniona nawiązaniami do przemyśleń Nietzschego, Freuda czy Junga. Całość obracała się wokół zagadnienia ludzkości i jej roli – „skąd pochodzimy, czym jesteśmy, do czego dążymy”.

Rok po premierze pierwszej gry z serii Xeno, Tetsuya Takahashi uświadomił sobie, że powstanie kolejnej odsłony jest raczej mało prawdopodobne, głównie dlatego że Squaresoft skupiało się na Final Fantasy. Wtedy zdecydował, że opuści „kwadratowych” i zacznie działać na własną rękę. Pod koniec 1999 roku wspólnie z Hirohide Sugiurą założył firmę Monolith Soft. Wraz z wieloma twórcami Xenogears zaczął pracę nad pierwszą grą studia, która ukazała się w 2002 roku na PlayStation 2. Xenosaga Episode I: Der Wille zur Macht jest przez wielu uważany za duchowego spadkobiercę Xenogears, ale kreatorzy zaprzeczyli konkretnym powiązaniom. Świat Xenosagi jest jedynie luźno oparty na poprzedniku. Pojawiły się znane postacie oraz podobna tematyka wchodząca na obszary religijne i filozoficzne. Kiedy seria została zapowiedziana po raz pierwszy, mówiono że wyjdzie w sześciu częściach. Niestety, ostatecznie nie sprzedawała się na tyle dobrze i koniec końców Episode III okazał się ostatnim.

Soraya interesowała się siłą wiary i jej skutkami oraz wpływem na ludzkość – toteż w fabule pierwszej Xenosagi pojawiło się wiele nawiązań do Pisma Świętego. Jedna z głównych bohaterek, KOS-MOS została stworzona przez Takahashiego. Ludzie zostali przedstawieni jako istoty o ogromnej sile ducha w kruchym ciele – niebieskowłosy android to ich przeciwieństwo: słaba wola w niezniszczalnym ciele. Niestety podczas pisania scenariusza do drugiej części Saga dowiedziała się, że jej udział w przyszłości nie będzie wymagany. Została usunięta z projektu i z tego samego powodu w historii nastąpiło kilka drastycznych zmian, tak aby można było wszystko zakończyć na trzeciej odsłonie.

Xenosaga Episode II: Jenseits von Gut und Böse (niemiecki podtytuł, który można przetłumaczyć jako „poza dobrem i złem” to oryginalny tytuł książki Nietzschego) wprowadził kilka zmian w stosunku do “jedynki”. Wygląd postaci inspirowany stylem znanym z japońskich animacji został zastąpiony bardziej realistycznym. Wiązało się to z kolejnymi rotacjami w ekipie. Zmieniło się również podejście do komponowanej muzyki. Yasunori Mitsuda odpowiedzialny za utwory do Xenogears oraz Episode I odszedł z Monolith Soft, a na jego miejsce zasiadło dwóch innych kompozytorów: Yuki Kajiura, która zajęła się utworami przygrywającymi podczas przerywników, oraz Shinji Hosoe, który uraczył nas dźwiękami składającymi się na tło podczas przemierzania świata gry oraz walk. Idąc dalej wprowadzono więcej piosenek śpiewanych. Ścieżka dźwiękowa kompozytorki zawiera 40 utworów w tym kilka wykonanych w kolaboracji z wokalistkami takimi jak Margaret Dorn, Deb Lyons – która już wcześniej współpracowała z Kajiurą, oraz Yuriko Kaida.

Fabuła „dwójki” kładzie mocniejszy nacisk na postaciach Juniora czy MOMO bardziej odkrywając ich przeszłość – do tego momentu wydarzenia te były owiane tajemnicą. Całość osadzona jest w dalekiej przyszłości, w czasach kiedy ludzkość opuściła Ziemię i zamieszkuje kosmos walcząc przeciwko obcym, którzy noszą nazwę Gnosis – nazwa nawiązująca do gnostycyzmu. Shion, KOS-MOS i ich towarzysze starają się zdobyć Zohar – legendarny artefakt mający pomóc w zniszczeniu bezlitosnych obcych.

Opowieść poznajemy w tradycyjny dla gatunku sposób. Świat przemierzamy drużyną złożoną z trzech aktywnych zawodników. Walki z przeciwnikami nie następują losowo – drużyny wrogów widoczne są na mapie i kiedy wejdziemy z nimi w interakcję zaczyna się walka podzielona na tury. Każdy z przeciwników ma własną linię obrony, którą możemy złamać odpowiednią kombinacją przycisków. Dodatkowo, każdy z walczących ma możliwość ominięcia kolejki na rzecz zebrania siły i wykorzystania jej w następnej rundzie. Walczyć możemy nie tylko postaciami, ale również wielkimi robotami, za sterami których zasiadają. Po starciu otrzymujemy odpowiednią ilość punktów doświadczenia i w niektórych przypadkach przedmioty. Po zdobyciu określonej ilości doświadczenia, nasza postać zdobywa wyższy poziom, a jej atrybuty automatycznie się zwiększają. Oprócz wątku głównego możemy wziąć udział w wypełnianiu zadań pobocznych, które skupiają się na pomaganiu spotykanym w miastach postaciom.

Podobnie jak część pierwsza, „dwójka” została ocenzurowana, by mogła trafić również do nastoletnich odbiorców. W jednej ze scen, w której postać strzela sobie w głowę, broń została zastąpiona kulą energii. Gra sprzedała się gorzej niż oczekiwano. Otrzymała jednak dobre noty sięgające 79%. Mimo to skrytykowano większość elementów kontynuacji. Głównie dlatego, że wielu krytyków uważało, iż niepotrzebnie starano się poprawić coś czego nie trzeba było poprawiać. Narzekano na to, że gra jest krótsza od poprzednika, oraz ma bardziej wymagający i mniej zrozumiały system walki. Wielu nie spodobał się nowy wygląd bohaterów i ich zachowanie. Tytuł porównano do Devil May Cry 2, który zapowiadał się nieziemsko, a skończył jako jeden z największych zawodów w branży. Z Xenosagą II nie jest jednak aż tak źle, ale często określana jest jako najgorsza z trylogii.

Jeśli jesteś ciekaw co oprócz nazwy wiąże Gnosis z gnostycyzmem możesz to sprawdzić za pośrednictwem „dwójki”, która jako jedyna pojawiła się w Europie. Dodatkowo, dzięki niej możesz sprawdzić co działo się w „jedynce” za sprawą dołączonego trzy godzinnego filmu na płycie DVD, który przedstawia wydarzenia z pierwowzoru.