10 największych studiów tworzących gry, które zostały zamknięte w ostatnich latach

Nic nie trwa wiecznie. Raz można być na szczycie, a niedługo później odejść w niebyt. Podobnie wygląda to w branży gier. Każdego roku słyszymy nie tylko o otwarciu nowych studiów, ale także zamknięciu tych już istniejących. Niestety, często dotyczy to również zespołów, które produkowały świetne tytuły, lecz z pewnych względów zmuszone były zakończyć swoją działalność.

Poniższa lista zawierać będzie 10 studiów, które w ostatnich latach przeszły do historii. Mówiąc „największych” mam na myśli te, które cieszyły się dobrą renomą lub produkowały duże i znane produkcje. Temat jest na tyle rozbudowany, że chciałbym zawrzeć w nim firmy, jakie zostały zlikwidowane stosunkowo niedawno oraz te, które nie istnieją od kilku ładnych lat.

Lionhead Studios

Na samym początku chciałbym wspomnieć o studiu założonym przez Petera Molyneux w 1997 roku. Lionhead odpowiada za stworzenie serii Black & White i przede wszystkim Fable. To właśnie ta druga przyniosła zespołowi dużą rozpoznawalność i uznanie wśród graczy. Seria doczekała się trzech głównych odsłon, lecz to pierwsza część cieszyła się najlepszym odbiorem. W 2006 roku Lionhead zostało wykupione przez Microsoft. Fable było prawdziwą perełką wśród gier dostępnych na na konsole Xbox, choć sam założyciel studia nie mógł pochwalić się zbyt dobrą opinią wśród graczy (co zresztą było uzasadnione). Molyneux po prostu za dużo obiecywał i niewiele z tego wynikało. Lionhead zostało zamknięte w 2016 roku.

Neversoft

Neversoft założone zostało w 1994 roku, a 5 lat później przejęło je Activision. Studio stworzyło kilka świetnych gier, które dziś określić można mianem kultowych. Mowa tu oczywiście o serii nazwanej na cześć najpopularniejszego skatera na świecie – Tonego Hawka. Neversoft odpowiadało również za stworzenie kilku odsłon Guitar Hero, serii, która razem z Rockbandem wymiatała na domowych imprezach. Sam spędziłem w trójce i czwórce setki godzin. Nie możemy również zapomnieć o grze Gun, niezwykle klimatycznej i kinowej opowieści wprost z dzikiego zachodu. Studio przestało istnieć w 2014 roku, lecz nie było to typowe zamknięcie. Neversoft zostało połączone z Infinity Ward.

Visceral Games

Electronic Arts to firma znana z kilku rzeczy. Szalenie popularnych serii, mikrotransakcji oraz zamykania świetnych zespołów deweloperskich. Jednym z nich jest Visceral Games, które wcześniej znane było jako EA Redwood Shores. Studio powstało w 1998 roku i istniało do roku 2017. Zespół stworzył masę gier, lecz najpopularniejszą z nich była seria Dead Space. Opowieść science fiction o losach Isaaca Clarke’a była naprawdę kapitalną trylogią. Dobrze wspominam również Dante’s Inferno, które było bardzo przyjemnym hack and slashem. EA postanowiło zlikwidować studio, co było dużym ciosem dla branży.

Luminous Productions

Część z was może nie kojarzyć tego studia, gdyż jego nazwa nie jest zbyt rozpoznawalna. Zespół odpowiada za stworzenie dwóch znanych gier, więc warto o nim wspomnieć. Pracownicy Luminous Productions wyprodukowali Final Fantasy XV, lecz wtedy studio jeszcze oficjalnie nie istniało. Przynajmniej nie pod tą nazwą. Produkcja osiągnęła bardzo dobrą sprzedaż, lecz druga gra studia okazała się być ich ostatnią. Mowa tu o gigantycznej wtopie w postaci Forspoken. Gra była szeroko reklamowana przez Sony i Square Enix, lecz chętnych było zbyt mało, aby zespół przetrwał. Square Enix zamknęło Luminous Productions w połowie 2023 roku.

Japan Studio

Był Microsoft, było Electronic Arts, więc nie sposób ominąć Sony. Przypadek Japan Studio jest jednak wyjątkowy i nie można rozpatrywać go w tych samych kategoriach co innych. Choć studio w teorii już nie istnieje, to nie mówimy tu o całkowitej likwidacji zespołu. Bardziej o zniknięciu pewnej „marki”, która na PlayStation istniała od lat. Japan Studio założone zostało w 1993 roku. Zespół był odpowiedzialny nie tylko za tworzenie gier od podstaw, ale również za pomaganie innym twórcom przy produkcji gier dla PlayStation. Japan Studio zrzeszało pod sobą mniejsze zespoły, np. Team Ico czy Team Asobi. Studio uległo restrukturyzacji w roku 2021, większość pracowników pozostała na swoich stanowiskach i od tamtego roku tworzą już jako Team Asobi.

Evolution Studios

Pozostajemy w temacie Sony. Gry wyścigowe na PlayStation to nie tylko domena Polyphony Digital. A przynajmniej tak było w przeszłości. Założone w 1999 roku Evolution Studio odpowiadało za stworzenie docenionej serii MotorStorm, która pojawiła się na PlayStation 3. W 2014 roku zespół wypuścił swoją ostatnią grę, jaką był Driveclub. Tytuł prezentował rewelacyjną oprawę graficzną, lecz posiadał również swoje problemy. Niedługo potem miejsce miały duże zwolnienia, a wkrótce doszło do całkowitego zamknięcia studia.

Tango Gameworks

Wiadomość o zamknięciu studia, którego założycielem był Shinji Mikami, spadła na nas jak grom z jasnego nieba. Microsoft zaskoczył tą decyzją praktycznie wszystkich. The Evil Within, Ghostwire Tokyo, Hi-Fi Rush, to wszystko bardzo dobre gry. Niestety nie osiągnęły sukcesów, które zapewniłyby zespołowi dalszą przyszłość. Wielka szkoda, gdyż zgodnie z pojawiającymi się doniesieniami Tango miało pracować nad drugą częścią Hi-Fi Rush.

Volition Games

Volition Games to kolejna ofiara niedawnych zwolnień w Embracer Group. Firma znana jest przede wszystkim ze stworzenia serii Red Faction oraz Saints Row. Gangsterskie przygody były niegdyś szalenie popularne, lecz różne zawirowania sprawiły, że przyszłość Volition stała się niepewna. Ostatecznie studio trafiło w ręce Embracer gdzie stworzyło swoją ostatnią grę. Reboot Saints Row był fatalny pod wieloma względami, szczególnie w kwestiach technicznych. Gra okazała się być ich gwoździem do trumny. Właściciel zdecydował się na likwidację studia w 2023 roku.

London Studio

Kolejne studio należące do Sony. Nie jest to co prawda gigant, ale jego zamknięcie wywołało sporo emocji wśród graczy. London Studio odpowiedzialne było za stworzenie wielu gier, które wykorzystywały akcesoria do konsol PlayStation (np. Move). Ich ostatnią grą było Blood & Truth, które przygotowane zostało z myślą o goglach PS VR. Następna gra miała być utrzymywana w klimatach fantasy i mieścić się w Londynie (wieloosobowa gra-usługa). Projekt nie został zrealizowany, gdyż Sony podjęło zaskakującą decyzję o zamknięciu studia. Dlaczego zaskakującą? Gdyż nie spodziewali się jej nawet pracownicy.

Psygnosis

Tak, wiem. To było dawno temu, ale nie można tego ominąć. Działalność Psygnosis jest bardzo trudno opisać w skrócie. Firma odpowiadała nie tylko za stworzenie, ale również wydanie masy gier w swojej historii. Studio zostało założone w 1984 i przejęte przez Sony w 1993. Wymienienie gier przy których uczestniczyło Psygnosis zajęłoby bardzo dużo czasu, dlatego ograniczę się do Lemmingów oraz Wipeouta. Obie marki to po prostu klasyki, w szczególności ta pierwsza. Mało jest osób, które nie słyszały o Lemmingach. Pomimo swojej rozpoznawalności, Psygnosis zostało przemianowane na Studio Liverpool w roku 1999, a w 2012 Sony podjęło decyzję o całkowitej likwidacji firmy.

Podsumowanie

To oczywiście tylko kilka przykładów. Lista mogłaby liczyć nawet kilkadziesiąt pozycji, gdybyśmy uwzględnili wszystkie firmy, które zostały zamknięte w ciągu np. ostatnich 20 lat. Pixelopus, Arkane Austin, BigBig Studios, Free Radical Design, Westwood Studios, Irrational Games, Black Isle Studios, Pandemic Studios, Team Bondi czy mniejsze zespoły pokroju KeokeN Interactive. Wymieniać można niemalże bez końca.