Silent Hill 2, David Lynch i duchowość. Kim jest śniący?

David Lynch, mistrz enigmatycznych i surrealistycznych opowieści, odcisnął niezatarte piętno na wciągającym i mrocznym świecie Cichego Wzgórza. W dzisiejszym odcinku serii Podróż w Otchłań, poświęconej analizie Silent Hill 2, przyjrzyjmy się intrygującym powiązaniom między twórczością amerykańskiego reżysera, a kultową odsłoną japońskiego horroru.

Silent Hill jest mocno „lynchowskie”, ale co to dokładnie oznacza? Chodzi o uchwycenie tej samej niepokojącej, onirycznej atmosfery, która przenika przez twórczość amerykańskiego filmowca. Na wzbudzeniu poczucia bycia uwięzionym w zniekształconej rzeczywistości pomiędzy światami, gdzieś gdzie przyziemne i przerażające współistnieją ze sobą.

Druga odsłona Cichego Wzgórza oddaje ten niepowtarzalny styl, który charakteryzuje się:

• Dwoistością: współistnieniem światła i ciemności, dobra i zła, często w obrębie tej samej postaci lub scenerii, które zacierają granice między rzeczywistością, a snem lub iluzją. Ukazywaniem piękna codzienności z mrokiem mieszkającym pod powierzchnią.

• Surrealizmem: sekwencjami przypominającymi sen, nielogicznymi wydarzeniami i niewytłumaczalnymi zdarzeniami. Zwykle scenerie są przedstawione w sposób podważający ich istnienie, a bohaterowie przeżywają często odmienne stany świadomości.

• Ukazaniem zniekształconej Ameryki: wyidealizowanej, nostalgicznej wersji mało miasteczkowych Stanów Zjednoczonych, które pod powierzchnią skrywają korupcję, przemoc i tajemnice.

• Przyziemnym horrorem: Zwykłe przedmioty lub sytuacje potrafią nabrać złowieszczego charakteru. Migocząca żarówka, niedostrojone radio lub niedoświetlone pomieszczenie mogą stać się źródłem niepokoju i strachu.

• Niepokojącym udźwiękowieniem: dźwięki otoczenia, odgłosy przemysłowe i nawiedzająca muzyka ma za zadanie wywołać w odbiorcy obawy i niepewność.

• Enigmatycznymi postaciami, które wymykają się łatwej kategoryzacji, przeważnie z rozszczepionymi osobowościami. Mogą być zarówno ofiarami, jak i sprawcami, co potęguje poczucie tajemniczości i skrywanego przez nie mroku.

• Migoczącymi światłami i szumem elektrycznym: brzęczące urządzenia i zakłócenia elektryczne, które wywołują osobliwy i surrealistyczny nastrój.

• Niesamowitością: Zwykłe przedmioty lub sytuacje stają się niesamowite - znajome, ale zarówno niepokojące.

• Naciskiem na emocje: przełożenie emocjonalnego wpływu nad logiczną spójność. Akcent położony jest na wywoływanie uczuć w zagmatwanej narracji.

DAVID KEITH LYNCH

David Keith Lynch (ur. 20 stycznia 1946 w Missoula w stanie Montana) – amerykański reżyser, aktor, producent i scenarzysta filmowy, malarz, muzyk i filantrop. Światową sławę przyniósł mu serial telewizyjny z 1989 roku pt. Miasteczko Twin Peaks.

Jest jednym z najbardziej kreatywnych, kontrowersyjnych i trudnych do zaszufladkowania współczesnych artystów. W swoich dziełach odwołuje się do elementów abstrakcyjnych i nierealistycznych, tworząc wariacje na temat ludzkiej nieświadomości, snów, marzeń i fobii. Jego filmy mają charakter demaskatorski, wydobywają one prawdę spod maskujących ją pozorów. Odsłaniają kurtynę, ukazują zakulisowe perypetie bohaterów oraz skrywane przez nich intrygi i tajemnice. Lynchowskie dzieła to wielopłaszczyznowe światy, w których rzeczywistość snu przenika się z codziennością. Skomplikowane i nakładające się na siebie wymiary tworzą strukturę, którą ciężko jednoznacznie zinterpretować. Zagadki i sekrety oraz nieoczywiste metafory, często łączą się z przypadkowymi zdarzeniami w jedną całość.

WIERZENIA DAVIDA LYNCHA

Duchowa eksploracja może prowadzić do głębszego wglądu niezależnie od wybranej ścieżki. Perspektywa Davida Lyncha na postrzeganie religii, życia intryguje i przenika jego dorobek artystyczny. Jego poglądy i przekonania rezonują z psychologicznymi aspektami świata Silent Hill i pozwalają lepiej go zrozumieć.

Lynch stwierdził kiedyś: "Intuicja jest kluczem do wszystkiego, w malarstwie, produkcji filmów, biznesie - we wszystkim". Kieruje ona jego wyborami, pozwalając dotrzeć mu do głębszych warstw egzystencji i emocji.

Enigmatyczny styl i duchowa jakość filmów Davida Lyncha pozostawia wiele przestrzeni do interpretacji. Ukryte w nich wskazówki mają zachęcić widza do aktywnego zaangażowania, analizowania i wyciągania własnych wniosków. Artysta ufa publiczności i wierzy, że jego odbiorcy będą w stanie, dzięki swojej intuicji połączyć znaczenie poszczególnych scen bez wyraźnych podpowiedzi. Uniwersum Silent Hill równie mocno zachęca do głębokiej eksploracji, interpretacji i dyskusji, nie tylko fanów, ale również teoretyków.

Realność jest jedynie projekcją, a wszystko pochodzi z nieskończonego morza świadomości absolutnej. Koncept ten jest fundamentalny i znaczy bardzo wiele dla twórczości Davida Lyncha. Jego dzieła eksplorują miejsca pomiędzy życiem, a śmiercią oraz badają tematykę reinkarnacji i innych cyklów egzystencjalnych. Filozofia lynchowskiego "pomiędzy dwoma światami" współgra z wierzeniami wedyjskimi. Rytuały wedyjskie wypełniały lukę między światem materialnym, a sferą duchową. Wedyjskie hymny celebrowały zarówno życie, jak i podróż po śmierci.

„We are like the dreamer who dreams and then lives inside the dream.”

"Jesteśmy jak śniący, który śni, a potem żyje w tym śnie".

To poetycka refleksja na temat istnienia wpleciona w tkankę hipnotyzującego uniwersum Lyncha. Kim zatem jest śniący? Być może jest nim każdy z nas, poruszający się po enigmie istnienia, gdzieś pomiędzy światami.

TWÓRCZOŚĆ LYNCHA

David Lynch nie lubi mówić o znaczeniu i symbolice jego utworów oraz unika dyskusji na temat ich wszelkich interpretacji. Woli, aby jego prace przemawiały same za siebie. Cel podróży nie jest ważny, ważna jest droga. Liczy się zawiła wędrówka, tą niekończącą się, symboliczną drogą z żółtej cegły.

Lynch stworzył wiele filmów pełno i krótkometrażowych, seriali telewizyjnych, jak również teledysków. Do najważniejszych jego produkcji, które miały wpływ na Silent Hill 2 zaliczamy m.in.:

ERASERHEAD/GŁOWA DO WYCIERANIA (1977) - pierwszy pełnometrażowy film w twórczości artysty, szokujący obraz, przedstawiający postać mężczyzny, który wkracza w świat koszmarów i szaleństwa, po tym jak jego dziewczyna rodzi zdeformowane dziecko.

BLUE VELVET (1986) – tajemniczy thriller neo-noir, w którym młody człowiek poznaje mroczny świat małego amerykańskiego miasteczka po przypadkowym odnalezieniu odciętego ludzkiego ucha.

CZŁOWIEK SŁOŃ (1980) – film, który jest opowieścią o życiu Johna R. Merricka, człowieka tragicznie doświadczonego przez los.

INDUSTRIAL SYMPHONY NO. 1: THE DREAM OF THE BROKENHEARTED (1990) - awangardowy spektakl koncertowy w reżyserii Davida Lyncha, z muzyką Angelo Badalamentiego i Julee Cruise.

TWIN PEAKS (1990-1991), TWIN PEAKS: OGNIU KROCZ ZE MNĄ (1992), TWIN PEAKS RETURN (2017) - dramat telewizyjny i film, które stały się zjawiskiem społecznym, przedstawiające sprawę morderstwa uczennicy szkoły średniej, które miało miejsce w małym amerykańskim miasteczku.

ZAGUBIONA AUTOSTRADA (z 1997r.) – psychologiczny, surrealistyczny film neo noir eksplorujący mroczny labirynt umysłu mordercy.

Silent Hill 2 to mroczne skrzyżowanie surrealistycznego stylu Lyncha i horroru psychologicznego, które zmusza do eksploracji przestrzeni pomiędzy dwoma światami, gdzie odpowiedzi pozostają nieuchwytne, a umysł skręca niczym Zagubiona Autostrada. Jeżeli macie ochotę poznać detale dotyczące wpływu twórczości amerykańskiego reżysera na Team Silent i Silent Hill 2 zapraszam Was na blisko 45 minutową podróż po świecie inspiracji wraz ze szczegółowym omówieniem powyższych tytułów w kontekście Cichego Wzgórza.