Przed Wami kolejna część serii Poradników PS3Site, które na naszej witrynie znajdują się w dolnej części prawej kolumny. Tym razem skupiliśmy się na najnowszej stacjonarnej konsoli Sony - PlayStation 3, opisując absolutnie WSZYSTKIE najważniejsze zagadnienia związane z działaniem i użytkowaniem owej platformy. Materiał jest skierowany przede wszystkim do początkujących użytkowników, choć jesteśmy pewni, że w takiej skarbnicy każdy z Was będzie mógł się czegoś interesującego dowiedzieć.

Jak podłączyć PS3 do internetu? Czy można do konsoli podłączyć nieoryginalny dysk HDD? Co to jest ATRAC? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi znajdziecie już w rozwinięciu obszernego artykułu. Wkrótce pojawią się kolejne Poradniki szczegółowo opisujące kilka odrębnych dziedzin m.in. "odtwarzanie plików wideo na PS3", "PS3 jako odtwarzacz Blu-ray". Życzymy miłej lektury i mamy nadzieję, że nasze kompendium wiedzy na temat PlayStation 3 pomoże Wam w spokojnym użytkowaniu owej konsoli. Życzymy miłej lektury!

Konsola PlayStation 3 miała swoją europejską premierę w marcu 2007 roku i jest trzecią stacjonarną generacją konsol firmy Sony (po PlayStation/PSone i PlayStation 2).

PlayStation 3/PS3 jest w chwili obecnej najbardziej zaawansowaną technologicznie konsolą do gier wideo, umożliwiającą również oglądanie filmów Divx oraz na płytach Blu-ray, surfowanie po sieci (konsola ma swoją przeglądarkę www), oglądanie zdjęć i słuchanie muzyki. Platforma obsługuje wszystkie popularne nośniki danych: CD, DVD, Blu-ray, pamięci flash oraz zewnętrzne dyski twarde (USB). Na konsoli można grać w dedykowane gry na płytach Blu-ray oraz gry sprzedawane za pośrednictwem usługi sieciowej PlayStation Network (prostsze i mniej zaawansowane technicznie produkcje), które są ściągane bezpośrednio na zamontowany w konsoli dysk twardy. W chwili obecnej (wrzesień 2010) na platformie PS3 jest dostępnych w Europie ok. 430 gier pudełkowych i ok. 230 gier w sieciowym sklepie PlayStation Store. Starsze modele PlayStation 3 posiadały również wsteczną kompatybilność z platformą PS2, ale produkowane obecnie modele PS3 Slim pozbawione są tej funkcji - patrz tu. Na konsolę PS3 wychodzi coraz więcej gier w pełni spolonizowanych, głównie dzięki staraniom polskiego oddziału SCE (Sony Computer Entertainment Polska), które lokalizuje zdecydowaną większość swoich gier. Inni wydawcy, przede wszystkim Electronic Arts, również dostarczają na nasz rynek produkty w pełni zlokalizowane. PlayStation 3 jest obecnie najbardziej popularną konsolą na polskim rynku, której liczba użytkowników oscyluje w granicach 250 tys. PS3site.pl, jako największa w Polsce strona poświęcona platformie PS3 (i PSP), ma przyjemność oddać do dyspozycji Czytelników poniższy przewodnik, który wyjaśnia sporo podstawowych zagadnień związanych z funkcjonowaniem systemu PS3.

PS3 - aktualny model

Wrzesień 2012 roku przyniósł nowy, jeszcze bardziej odchudzony od poprzednika, model PlayStation 3, który branża bardzo szybko ochrzciła jako "Super Slim". W tym określeniu jest sporo prawdy, gdyż konsola jest o 25% mniejsza od PS3 "Slim" i o 25% lżejsza. Niestety pociągnęło to za sobą pewne konsekwencje, gdyż mniejsze gabaryty doprowadziły do wyraźnego zwiększenia głośności urządzenia. Co poza tym się zmieniło? Oczywiście wygląd - podobnie jak miało to miejsce w poprzedniej wersji konsoli, także tutaj na froncie znajdziemy dwa gniazda USB 2.0. W przeciwieństwie do wcześniejszej"slimki" jednak, do napędu dostajemy się poprzez przesuwaną klapkę umieszczoną na górze - po naciśnięciu znajdującego się na przodzie przycisku, klapka przesuwa się w lewo, odsłaniając przed nami napęd i oczko lasera (którego lepiej nie dotykać). Z tyłu natomiast znajduje się dokładnie taki sam zestaw gniazd, jak w starszej siostrze opisywanej Czarnulki. Konsola do tej pory doczekała się dwóch wersji. Pierwsza została wyposażona w dysk SSD o pojemności 12GB, natomiast druga może się pochwalić standardowym HDD, który jest w stanie pomieścić 500GB danych. Pozostałe kwestie techniczne nie zmieniły się w stosunku do poprzedniczki, toteż jeśli chcecie się z nimi zapoznać, zachęcam do przeczytania jej opisu.

Na sklepowych półkach we wrześniu 2009 roku wylądowało PS3 w wersji "szczupłej" tzw. Slim (określenie nieoficjalne). Konsola ta jest jedynym obowiązującym modelem PlayStation 3 na dzień dzisiejszy - wcześniejsze duże i grube "Chlebaki" zostały już wycofane z produkcji i krążą tylko w drugim obiegu. Wspomniany Slim pojawił się najpierw z dyskiem twardym 120GB (model CECH-2004A), zaś miesiąc później pojawiła się wersja 250GB (model CECH-2004B), która całkowicie wyparła model z mniejszym HDD i obecnie sprzedawana jest w sklepach. Na początku września w europejskich sklepach pojawiły się modele CECH-2504A i CECH-2504B z dyskami twardymi odpowiednio 160 i 320 GB. PS3 Slim to konsolka mała i zgrabna, pozbawiona chromowanych dodatków i całkowicie "palcoodporna". W pudełku znajdziemy: polską instrukcję, konsolę, pad, kabel zasilający (typu IEC/C7 "koniczynka" zamiast IEC/C13 "komputerowy", a to dzięki zastosowaniu nowego zasilacza, ale o tym dalej) oraz tradycyjnie już kabel Composite-AV plus kostkę SCART (Euro). Niestety Japończycy - w odróżnieniu od konkurencji z USA - nadal nie uważają za słuszne dodania kabla HDMI do zestawu. Co się już tyczy samego HDMI, to wersja Slim otrzymała nową sprzętową funkcjonalność tego łącza, a mianowicie dwukierunkowość - tzw. Bravia Sync. Innymi słowy, urządzenia spod znaku Sony Bravia mogą się za pomocą rzeczonego HDMI komunikować z konsolą. Bardziej obrazowo i wykorzystując konkretny przykład - dwukierunkowość złącza HDMI w PS3 Slim pozwoli między innymi na operowanie w menu konsoli z poziomu pilota TV, a wyłączenie telewizora spowoduje (w razie takiej potrzeby użytkownika) również wyłączenie konsoli jeśli będzie ona w trybie bezczynności. Z nowinek w obszarze AV warto jeszcze wspomnieć o wprowadzeniu bitstreamingu sygnałów Dolby Digital TrueHD oraz DTS HD Master Audio.

Do tej pory sygnały te dekodowane były na poziomie konsoli i mimo że na całkiem przyzwoitym poziomie, to jednak nie mogącym się równać z dekoderami w topowych amplitunerach. Wersja Slim ma natomiast możliwość przesłania czystego, niezdekodowanego sygnału do amplitunera z założenia generującego lepszej jakości dźwięk (choć różnica jest oczywiście niesłyszalna i to bajer dla snobów). Nie można nie wspomnieć o nowych przyciskach Power i Eject. Nie każdy posiadacz PS3 był sympatykiem dotykowego podejścia do tematu w poprzednich modelach, bo o ile wysuwanie płyty było operacją banalną, tak wyłączanie konsoli bywało frustrujące. Czego zabrakło w wersji Slim w porównaniu do poprzednich modeli? "Darmowej pionowości" - konsola zaprojektowana została do poziomego ustawienia i w porównaniu z poprzednimi modelami nie ma nóżek do pionowego ustawienia konsoli (logosik Sony zamocowany jest zatem na sztywno). Pewnie wkrótce pojawią się specjalne stojaki (Vertical Stand), pozwalające postawić konsolę na sztorc. Osobiście uważam, że wizualnie Slim prezentuje się lepiej w pozycji horyzontalnej, ale w niektórych przypadkach takie ustawienie może być utrudnione lub niemożliwe (brak miejsca). Należy jednak pamiętać, że rozwiązanie ze standem generuje dodatkowe koszty. Największą niespodzianką w momencie premiery PS3 Slim był brak opcji Other OS, umożliwiającej instalację na dysku twardym PS3 "innych systemów operacyjnych", co w praktyce oznaczało zainstalowanie jednej z czterech dystrybucji Linuxa (Yellow Dog Linux, OpenSUSE, Fedora, Ubuntu). Brak Linuxa na PS3 oznacza koniec ripowania płyt Blu-ray na dysk twardy konsoli, a to dla Sony ma niebagatelne znaczenie i kto wie, czy to nie był główny powód rezygnacji z Other OS. W obecnej chwili, wraz z nowym firmware 3.21 SCE uniemożliwiło korzystanie z Linuxa, również posiadaczom starszych konsol.

Wracając do samej konsoli Slim, jest ona 32% mniejsza, 36% lżejsza i wg Sony 34% (45% w wersji 21XX i 25XX) mniej prądożerna od poprzednich modeli. Mniejszy apetyt na energię elektryczną nowe PS3 zawdzięcza zastosowaniu technologii 45nm, w której wykonany jest procesor CELL (główny prądożerca systemu). Procesor graficzny RSX pozostał w technologii 65nm (40nm od modelu 21XX). Dla przypomnienia - oba procesory debiutowały w wersjach 90nm, dopiero przy okazji PS3 40GB Sony zastosowało technologię 65nm w przypadku procesora CELL, a w wersji 80GB w obu procesorach.

Mniejszy pobór mocy PS3 Slim (pozwalający na zastosowanie zasilacza 250W zamiast 380W) przekłada się na mniejsze wydzielanie ciepła, a to z kolei procentuje większą niezawodnością sprzętu. Małym pęknięciem na krysztale energooszczędności modelu Slim jest niezastosowanie wyłącznika sieciowego, a co za tym idzie, permanentny tryb Standby. PS3 Slim, jak i starsza gruba wersja konsoli, posiadają tę samą funkcjonalność jeśli chodzi o obsługę uruchamianych gier (dodatkowo, jak w przypadku modeli 40GB i 80GB, nie posiadają wstecznej kompatybilności z PS2). Różnice - owszem - pojawiają się, ale w temacie czasu ich uruchamiania. Wbrew wstępnym (i nie zweryfikowanym) opiniom PS3 Slim nie jest wolniejsza od swojej poprzedniczki. Zarówno jeśli chodzi o wczytywanie gier bezpośrednio z płyt (poza nielicznymi wyjątkami nieznaczne, sekundowe różnice na korzyść wersji Slim) czy podczas procesu zrzucania plików na dysk twardy. Czasożerny Devil May Cry 4 potrzebuje aż 21 minut i 23 sekund, aby 4,8GB danych w milionie małych pliczków pojawiło się na dysku konsoli w wersji Fat. Slimce zabiera to 18 minut i 42 sekundy, czyli o 2 minuty i 41 sekund mniej. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest fakt, że technologia idzie naprzód i mimo że w obu typach konsol zastosowano dyski twarde o prędkości 5400rpm, to te zastosowane w wersji Slim zapisują i odczytują do dwóch razy więcej danych w tym samym czasie. Także usprawniony napęd Blu-ray powoduje, że transfer danych jest szybszy.

Na koniec zamieszczamy tabelę (powyżej) z wyszczególnieniem wszystkich modeli PlayStation 3 wraz z konfiguracją.

Jak podpiąć konsolę PS3 do odbiornika

(CRT, LCD/plazma, monitor)?

Wszystko zależy od tego, jaki macie telewizor. W przypadku starego CRT najlepszym wyjściem jest Component lub SCART RGB, zaś w przypadku odbiornika HD – kabel HDMI, ewentualnie Component. A teraz czas na detale. Jeśli posiadacie tradycyjny odbiornik kineskopowy (CRT), pracujący tylko w niskich rozdzielczościach SD (SDTV - czyli Standard Definition), to najlepiej podpiąć do niego konsolę PS3 poprzez kabel Component. Wejścia Component są rzadkością w CRT, ale niektóre nowsze modele były w nie wyposażone. Jeśli TV nie obsługuje rozdzielczości HD, to możliwy będzie chociaż tryb Progressiv Scan (480p lub 576p), który daje dużo lepsze rezultaty niż każda z poniższych opcji. A są takowe trzy.

Jedyną w miarę dobrą alternatywą pozostaje zazwyczaj całkiem niezły sygnał RGB, możliwy dzięki gniazdu SCART, czyli Euro. Możecie użyć tego samego kabelka, który służył Wam do konsoli PS2. Drugą popularną opcją, ale znacznie gorszą, jest zwykły Composite (żółty cinch – sygnał CVBS), który macie w komplecie z konsolą. Prawdę powiedziawszy, takie podłączenie konsoli jest pogwałceniem technologii, jaka w niej drzemie. To tak jakby do amplitunera i wzmacniacza za 2 tys. zł podpiąć 5-watowe głośniczki z PC. Composite to jeden z najgorszych sygnałów wizyjnych (szkoda i dziwne, że SCE do zestawów pakuje właśnie takie kable).

Teraz kilka uwag. Nie mylcie kabla SCART z przejściówką/kostką wsadzaną do gniazda SCART (którą macie w zestawie z konsolą - tyle że bez wyjścia S-Video jak na zdjęciu), celem podpięcia cinchów. Gniazdo SCART/Euro ma to do siebie, że przyjmuje 3 różne rodzaje sygnałów wizyjnych: CVBS – czyli Composite (sygnał dostarczany kablem z zestawu + kostka), Y/C, czyli S-Video, oraz najlepszy z sygnałów – RGBS, czyli RGB. Patrzcie do tabeli.

Obraz na telewizorze zobaczycie w każdej z tych opcji, pytanie tylko – który z tych sygnałów jest za niego odpowiedzialny. To pierwsza rzecz, na którą musicie zwrócić uwagę. Sygnał RGB jest najlepszą z tych 3 opcji i uzyskacie go pod warunkiem, że kabel, jakiego używacie, może go dostarczyć (na pewno nie zobaczycie go, jeśli podepniecie konsolę kabelkiem z zestawu). Tu chyba jeszcze jeden knif - kabel nie jest równy kablowi. To właśnie druga rzecz, o której musicie pamiętać. Uważajcie na tanie chińskie kable SCART, które nie mają puszczanego sygnału pinami RGB [piny 7, 11, 15], a jedynie Composite [pin 20]. Czasami wystarczy zobaczyć, które piny mają wystające bolce w samym wtyku (schemat Euro/SCART znajdziecie na Internecie), żeby mieć jasność sytuacji. Pamiętajcie też, że jeśli telewizor posiada dwa gniazda SCART, to najczęściej tylko to pierwsze przyjmuje sygnał RGB, drugie tylko Composite. Warto również wiedzieć, że zdarzały się modele telewizorów, który nie obsługiwały na żadnym złączu SCART sygnału RGB. A zatem uważajcie też na telewizor.

Ostatnim sposobem podpięcia PS3 do starego telewizora kineskopowego jest mało popularne w przypadku tej konsoli analogowe wejście S-Video (większość starych kineskopowców je posiada). Jakość wizji uzyskiwana przez to gniazdo jest tylko troszkę lepsza niż w przypadku zwykłego cincha CVBS (Composite). Kabla S-Video możecie użyć z konsoli PS2, bo niczym się nie różni (wyście AV Multi w PS3 ma taki sam wtyk jak w PS2). Jeśli jednak posiadacie telewizor HD (HD Ready, Full HD), konsolę możecie - ba, powinniście - podpiąć dwoma rodzajami kabli: HDMI lub Component. Takowy kabelek powinien być pierwszą rzeczą, jaką dokupicie do PS3. Kabelek HDMI oferuje cyfrowy przesył sygnału i oba końce kabla są zakończone identycznym wtykiem (jest trochę podobny do USB). Jeśli Wasz TV nie posiada takiego złącza, a posiada DVI (szczególnie w pierwszych modelach telewizorów LCD), można posłużyć się przejściówką HDMI-DVI dostępną w sklepach RTV, ewentualnie kupić gotowy kabel HDMI-DVI. Jakość kabla HDMI nie ma większego znaczenia. Przy długości powyżej dwóch metrów warto zainwestować w kabel z dodatkowym ekranem ochronnym zabiegającym zakłóceniom i wpływom warunków zewnętrznych oraz zakłóceń wywoływanych przez inne urządzenia w pobliżu przewodu. Kwestia ekranów ochronnych przy długich kablach ma znaczenie, aby sygnał nie został zakłócony, ale pod kątem przesyłu, czyli aby dane trafiły do odbiornika i był obraz oraz dźwięk - jakość kabla HDMI nie ma znaczenia! Nie ma zatem żadnej różnicy w jakości obrazu między kablem za 20 zł a kablem za 300 zł! Obraz albo jest, albo go nie ma - tanie kable mają słabszą przepustowość, przez co mogą nie radzić sobie z ogromem danych do przesłania (zwłaszcza przy 1080p).

Component oferuje analogowy przesył sygnału (YPbPr) i jest często mylony ze zwykłymi, starymi cinchami Composite. W odróżnieniu od nich, sama wizja poprowadzona jest za pośrednictwem trzech kabelków cinch (kolory: czerwony, zielony, niebieski). Pozostałe dwa cinche (biały i czerwony) przesyłają dźwięk stereo, a zatem cały zestaw składa się z 5 kabelków. Podobnie jak kabel HDMI, Component przesyła sygnał wysokiej rozdzielczości (1080p również), ale z uwagi na analogową technologię (podatną na zakłócenia) jakość obrazu osiągana na Componencie jest trochę gorsza niż w przypadku cyfrowego HDMI. Mimo wszystko są osoby, które preferują sygnał z kabla Component, bo taki obraz jest nieco miększy (bardziej "uśredniony"), podczas gdy cyfrowy sygnał płynący przez HDMI jest tak wyraźny, że niektórym osobom może wręcz przeszkadzać. Rzecz gustu. Mimo wszystko kabla Component polecamy używać w przypadku, gdy odbiornik nie posiada HDMI lub DVI. Co w przypadku monitora komputerowego? Większość nowych monitorów posiada cyfrowe wejście DVI, niektóre nowe modele dysponują już gniazdami HDMI. W przypadku DVI trzeba zaopatrzyć się w kabel HDMI-DVI lub przejściówkę HDMI-DVI, którą bez problemu można dostać w sklepach RTV. Pamiętajcie, że gniazdo DVI różni się od HDMI tym, że nie obsługuje dźwięku (oraz nie przesyła analogowego sygnału wizyjnego YCbCr - patrz tabela), więc ten będziecie musieli przepuścić przez jakąś wieżę lub wzmacniacz (lub przez kartę dźwiękową w PC). W przypadku PS3, monitor z wejściem DVI musi obsługiwać standard HDCP (zabezpieczenie cyfrowego sygnału przed kopiowaniem), inaczej będziecie skazani na kupno drogiego (ok. 200 zł) konwertera VGA Box HD, celem podpięcia konsoli przez analogowy kabel D-Sub z 15 pinami (VGA). Takowy konwerter przyda się Wam również w przypadku, gdy monitor, jakim dysponujecie, nie posiada innego wejścia niż VGA (sens to ma tylko wówczas, gdy monitor jest panoramiczny i uzyskuje co najmniej rozdzielczość 720p). Pamiętajcie, że monitory są w 95% przypadków pozbawione wszelkich porządnych uzdatniaczy obrazu (np. filtrów grzebieniowych itp.), przez co obraz w rozdzielczości innej niż natywna może się prezentować gorzej niż w przypadku TV (będzie bardziej rozmazany).

Kolejność kabli, od najgorszej do najlepszej jakości obrazu, który przesyłają: Telewizor SDTV: Composite (576i) >> S-Video (576i) >> SCART (576i) >> Component (480p)

Telewizor HDTV: Component (1080p) >> VGA (1080p) >> DVI (1080p) lub HDMI (1080p)

Więcej o konsoli i telewizorach w części Poradnika poświęconej telewizorom. TUTAJ.