Kto raz widział film w jakości BD, temu ciężko będzie wrócić do zwykłych DVD-ków. Posiadacze PlayStation 3 mają ten komfort, że konsola nie tylko filmy w takim formacie odtwarza, ale zaliczana jest do najlepszych odtwarzaczy na rynku! Powiem więcej - w wielu specjalistycznych serwisach (takich jak chociażby poważany Cnet) PS3 jest uznawana za sprzęt referencyjny, czyli do PS3 porównywane są wszystkie inne odtwarzacze BD (pełni więc trochę rolę takiego Gears of War czy Killzone 2 w grach).
Częstym zarzutem wysuwanym pod adresem PS3 jest twierdzenie, że konsola dekoduje dane software'owo (przy pomocy Cella), w przeciwieństwie do high-endowych odtwarzaczy stacjonarnych. Jest to jednak zarzut całkowicie bezpodstawny, z tego względu, że w żaden sposób nie przekłada się to na jakość dekodowanego dźwięku i obrazu. Co więcej - samo stwierdzenie "hardware'owa obróbka" nie jest do końca precyzyjne, bo oznacza tylko i wyłącznie, że temu celowi dedykowany jest odpowiedni chip - którym w przypadku PS3 jest po prostu procesor główny. Fakty są jednak jednoznaczne - we wszelkiej maści rankingach odtwarzaczy PS3 plasuje się w ścisłej czołówce, często kopiąc zadki odtwarzaczom stacjonarnym za kilka grubych tysięcy złotych. Dlaczego tak się dzieje? Jednym z powodów jest olbrzymia moc obliczeniowa Cella, która pozwala na świetną obróbkę obrazu i dźwięku, a co za tym idzie, przy odtwarzaniu nie ma mowy o żadnych kompromisach. Konsola jest także kompatybilna z najbardziej zaawansowanymi metodami zapisu dźwięku - takimi jak chociażby DTS-HD Master Audio (jakość taka sama jak studyjnej "płyty matki") czy Dolby TrueHD. Warto dodać, że formaty te nie są obsługiwane przez tańsze odtwarzacze, więc przy ich zakupie trzeba zwrócić na to uwagę (inna sprawa, że cała reszta naszego osprzętu musi też być z nimi kompatybilna).
Atutów jest jednak więcej, a zaliczyć do nich trzeba chociażby zgodność ze standardem HDMI 1.3x (co oczywiste, skoro konsola obsługuje wcześniej wymienione standardy dźwięku), doskonałej jakości upscaler DVD (jakość obrazu momentami trudna do odróżnienia od HD), no i rzecz jasna bardzo dobre wsparcie od strony software'owej. To ostatnie uznałbym zresztą za największy plus - dzięki częstym aktualizacjom zyskujemy sprzęt, który zawsze będzie "na czasie". Praktycznie każdy kolejny update konsoli przynosi coś nowego w materii odtwarzania filmów BD, żeby wspomnieć o jednym z ostatnich uaktualnień, które wprowadziło obsługę filmów 24-klatkowych (dotąd opcję taką miały tylko high-endowe odtwarzacze), co z pewnością powinno dać wideofilom sporo do myślenia, wszak filmy kręcone są zwykle właśnie w metodzie 24-klatkowej. Oczywiście żeby korzystać z tej opcji, potrzebujemy odpowiedniego telewizora, ale warto chyba mieć świadomość, że nasze konsole niczym nie ustępują sprzętom z wyższej półki. Widać jak na dłoni, że Sony postawiło na PS3 w materii filmów i jak pokazują dane statystyczne, był to strzał w przysłowiową dziesiątkę, bo coraz więcej użytkowników konsoli decyduje się na kupowanie filmów na płytach BD.
Konfigurujemy konsolę
Aby w pełni wykorzystać możliwości naszego sprzętu (i mam tutaj na myśli nie tylko samą PS3, ale przede wszystkim to, co mamy do niej podłączone), musimy konsolę odpowiednio skonfigurować. Dlaczego? Ano dlatego, że jeśli włączymy sobie na niej najbardziej zaawansowane funkcje (np. przesyłanie dźwięku w formacie "Linear PCM"), to w rzeczywistości możemy sporo stracić na jakości obrazu i dźwięku, gdy okaże się, że nasz amplituner czy TV nie są z tymi standardami kompatybilne. Oto zatem kilka moich porad, dzięki którym powinniście uzyskać najlepsze efekty dla Waszej konfiguracji sprzętowej.
Ustawienia w menu "Settings"/"BD/DVD Settings":
BD Menu Language, Audio Language, Subtitle Language: wszystkie ustaw na "Polish", dzięki czemu filmy powinny automatycznie dostosowywać język do tych ustawień (rzecz jasna w praktyce różnie z tym bywa, ale to już inna para kaloszy). To same ustawienie przydziel w menusach dotyczących DVD;
Cinema Conversion: ustaw na "Automatic", co pozwoli konsoli dostosowywać metodę odtwarzania do sygnału (DVD bądź BD) oraz liczby klatek na sekundę odtwarzanego materiału;
Upscale: ustaw na "Normal", bo to w zasadzie jedyny sensowny tryb uspcalingu. Nie będzie w nim przekłamań w proporcjach obrazu, a co za tym idzie materiał filmowy będzie wyglądał tak jak powinien;
BD Internet Connection: wybierz "Allow", dzięki czemu konsola będzie się łączyć z Internetem celem pobierania uaktualnień dla filmów i dodatkowych materiałów (przydaje się chociażby w przypadku funkcji BD Live - patrz słowniczek);
BD/DVD Video Output Format (HDMI): teoretycznie można ustawić na "Automatic", ale zasada jest stosunkowo prosta - jeśli używasz monitora z wejściem HDMI/DVI, ustaw na "RGB", natomiast jeśli PS3 jest podłączona do telewizora HD, to wybierz opcję "Y Pb/Cb Pr/Cr";
BD 1080p 24Hz Output (HDMI): tak jak już pisałem, filmy są zwykle kręcone w metodzie 24-klatkowej i tak też zapisane są one z reguły na płytach BD (1080p/24). Niestety, większość telewizorów HD nie jest dostosowana do takiego formatu (zwykle obsługują 50/60Hz wzwyż). Jeśli więc Twój telewizor nie obsługuje sygnału w 24 Hz'ach, to ustaw tę opcję na "Off", aby uniknąć problemów z wyświetlanym obrazem. Jeśli natomiast Twój telewizor obsługuje taki tryb, to zdecydowanie ustaw tę opcję na "On", ewentualnie na "Automatic". Warto zwrócić uwagę, że istnieją telewizory wyświetlające obraz w 48 Hz'ach - w ich przypadku najlepiej sprawdzić, jak wygląda obraz w 24 Hz'ach, bo choć przeczy temu logika, to też może z tym być różnie;
BD/DVD Dynamic Range Control: czyli dynamiczna kontrola zakresu. Aby funkcja ta działała, w ustawieniach audio musimy mieć wybrane "Linear PCM" (choć może coś się w tej kwestii zmieniło). A co ona robi? Powiedzmy łopatologicznie, że spłaszcza nam zakres amplitudy dźwięku. Funkcja ta jest dość istotna, bo filmy z reguły są tak udźwiękowione, aby dźwięk nas nie nużył - stąd np. dialogi często są odtwarzane ciszej od wybuchów (i mamy silne basy). Film brzmi wtedy jak w kinie, ale wymusza na nas ustawienie wysokiej głośności na amplitunerze czy TV, co niekoniecznie naszym sąsiadom musi się podobać. Włączenie tej opcji spłaszczy dźwięk, czyli dialogi będą odtwarzane z taką samą głośnością, co cała reszta. Jeśli przejmujemy się sąsiadami, wybieramy "Off", a jeśli mamy ich gdzieś, ustawiamy na "On";);
BD/DVD Audio Output Format (HDMI): teoretycznie lepszą jakość dźwięku zapewni nam "Linear PCM", którego ustawienie jest wymogiem w przypadku, gdy chcemy korzystać z jakości takiego Dolby TrueHD. Problem w tym, że wiele amplitunerów i telewizorów nie obsługuje dźwięku w tak dobrej jakości, a niektóre obsługują w ograniczony sposób (np. konwertują sygnał Linear PCM na stereo). Jeśli Twój sprzęt obsługuje w pełni formaty typu Dolby TrueHD czy DTS HD Master Audio, to ustaw tę opcję na "Linear PCM", w przeciwnym wypadku wybierz "Bitstream" (warto dodać, że wersja "Slim" może w ten sposób również przesyłać wspomniany sygnał Dolby True HD i DTS-HD Master Audio - wersja "Fat" musi go sama dekodować). Fakty są jednak takie, że pewnie i tak nie usłyszysz żadnej różnicy;
BD/DVD Audio Output Format (Optical Digital): sprawa ma się tutaj identycznie, jak w powyższym punkcie, rzecz jasna upewnij się w tym przypadku, że dany format jest obsługiwany przez wejście na kabel optyczny Twojego amplitunera.
Przechodzimy teraz do menu "Settings"/"Display Settings":
RGB Full Range (HDMI): Paradoksalnie lepiej ustawić tę opcję na "Limited", bo po prostu bardzo ograniczona liczba odbiorników na rynku jest w stanie cokolwiek zyskać przy wyborze ustawienia "Full". Unikniemy w ten sposób problemów z nieco przekłamaną kolorystyką obrazu;
Y Pb/Cb Pr/Cr Super-White (HDMI): Ustaw na "On" - dzięki temu obraz powinien mieć lepszy kontrast (dotyczy to zwłaszcza czerni i bieli). Wprawdzie nie każdy telewizor tę funkcję obsługuje, ale nawet jeśli nie, to włączenie tej opcji nie odbije się niekorzystnie na jakości obrazu;
Cross Color Reduction Filter: Ustaw na "Off", przy czym opcja ta dotyczy tak naprawdę tylko i wyłącznie przesyłu sygnału przez inne łącza niż HDMI. I na koniec jedna mała uwaga - wraz z aktualizacjami Sony czasem zmienia rozmieszczenie w/w opcji w menu - stąd mogą być one nieco inaczej uplasowane, niż podałem powyżej.
Kupujemy film na Blu-ray
Cóż, nie ulega wątpliwości, że filmy w jakości BD faktycznie "dają po gałach", ale bardzo łatwo po zakupie materiału na takim krążku zaliczyć jęk zawodu. Dzieje się tak dlatego, że wiele filmów nigdy nie obejrzymy w jakości HD i wypuszczane są na płytach Blu-ray tylko po to, by nas naciągnąć na kasę (w rzeczywistości na płycie zapisany jest obraz w podbitej rozdzielczości). Czym się więc kierować przy zakupie? Odpowiedź jest stosunkowo prosta - najlepiej by film był kręcony od razu w HD w metodzie cyfrowej, ale tego rodzaju dzieła to swoiste perełki i jest ich po prostu niewiele. Większość filmów wciąż jest kręconych kamerami 35 mm i nie ma tutaj tragedii, bo obraz taki również będzie się prezentował w HD bardzo dobrze (jeśli nie świetnie), pod warunkiem jednak, że był to film kręcony w ostatnich latach. Jak jednak pokazuje przykład “Mrocznego Rycerza” HD, wysoka rozdzielczość wysokiej rozdzielczości nierówna. Zdjęcia kręcone przy pomocy kamer IMAX powodują zjazd kopary, ale najnowszy Batman to niestety w materii produkcji hollywoodzkich chlubny wyjątek.
Jakie filmy kupować?
Jeśli chcemy mieć bardzo dobrą jakość materiału HD, to niestety tylko produkcje kręcone w przeciągu ostatnich 5 lat. Z wcześniejszymi niestety różnie to już bywa, a najlepszym tego przykładem może być kultowy “Matrix” (patrz ramka). Często jest tak, że tego rodzaju filmy lepiej kupić na DVD i korzystać z dobrodziejstwa, jakim jest doskonałej jakości upscaler konsoli - efekt będzie co najmniej porównywalny, o ile nie lepszy. W zasadzie jedyny plus starszych produkcji to często zremasterowany dźwięk, w znacznie lepszej jakości (np. Dolby TrueHD), ale aby z tego skorzystać, musimy mieć naprawdę bardzo dobry sprzęt. Pozostaje więc pytanie, czy warto inwestować w często parę razy droższą płytę BD tylko po to, by mieć nieco lepszą jakość audio. Jednym słowem - chcesz korzystać z uroków prawdziwego HD, kupuj tylko względne nowości. I tutaj trzeba dodać kilka słów wyjaśnienia. Wiele osób sądzi (całkowicie błędnie), że materiał nagrany na taśmie filmowej ma nieograniczoną rozdzielczość. Jest to oczywiście bzdura i stąd różnica w jakości materiału HD nagranego kamerami IMAX, a kamerami 35mm. Co więcej taśma filmowa ma to do siebie, że po prostu się utlenia i z czasem niszczeje, przybywa mikro-uszkodzeń, większy jest szum, spada kontrast. Dlatego materiałem źródłowym (zwłaszcza w przypadku starszych produkcji) nie jest już taśma filmowa, a zapis cyfrowy - często w jakości DVD. Dodatkowym problemem są materiały nagrane już w postaci cyfrowej, ale w niskiej rozdzielczości (dotyczy to np. koncertów). Stąd ten paradoks, że czasem materiał kupiony na BD wypadnie na PS3 ciut gorzej, niż ten sam nabyty na DVD - wszystko zależy od tego, jaki był materiał źródłowy i w jaki sposób go upscale'owano. Upscaler w PS3 jest tak dobry, że naprawdę warto czasem przyoszczędzić i zdecydować się na zakup znacznie tańszej płyty DVD.
Kompatybilność filmów
W przypadku filmów Blu-ray są one podzielone na trzy główne regiony (A, B, lub C), które muszą się zgadzać z regionem naszego PS3 – europejska konsola ma region B. Oczywiście wiele filmów na Blu-ray, podobnie jak DVD, jest tzw. "Region-free", czyli możliwa do odczytu na każdym sprzęcie, bez względu na przypisany mu region. Informacji na temat regionu szukajcie na opakowaniu płyty (z tyłu na dole).
Co do filmów DVD są one podzielone na sześć stref (od 1 do 6; 0, 7 i 8 pojawiają się w wyjątkowych sytuacjach) oraz dwa formaty wyświetlania (NTSC i PAL). Niestety w przypadku płyt DVD nie tylko PS3 musi być kupione w tym samym regionie co film DVD, ale również wspomagać format wyświetlania (PAL lub NTSC). Podobnie jak w przypadku Blu-ray, wiele filmów DVD jest region-free (region 0). Europejska PS2 i PS3 są przypisane do regionu DVD - 2.
Warto wiedzieć!
BD Live: potężna funkcja, która wymaga podłączenia do Internetu. Dzięki niej mamy dostęp do dodatkowych materiałów, takich jak zwiastuny, programy dokumentalne, gry, dzwonki polifoniczne, materiały tekstowe, czaty, specjalne akcje promocyjne itp. W praktyce mało materiałów jest obecnie tak udostępnianych, ale w nowych produkcjach jest tego coraz więcej.
HDMI v.1.3: tak naprawdę chodzi głównie o przesył danych umożliwiający chociażby odtwarzanie dźwięku w znacznie lepszej jakości (Dolby TrueHD, DTS HD Master Audio). PlayStation 3 obsługuje aktualnie format 1.3a, ale aktualizacje mogą to zmienić (obecnie najnowszy to 1.3c, który od 1.3a praktycznie niczym się nie różni).
Linear PCM (Linear Pulse Code Modulation): forma cyfrowego zapisu dźwięku, która przy odpowiednim próbkowaniu zapewnia doskonałą jakość audio (próbkowanie nawet 192 kHz/24 bity w stereo i 96 kHz/24 bity przy 8 kanałach), na płytach Blu-ray materiał jest często umieszczony w studyjnej jakości (Dolby TrueHD/DTS HD Master Audio).
Dolby TrueHD/DTS HD Master Audio: tzw. "bezstratne" kodeki audio, stworzone z myślą o filmach zapisywanych w formatach HD (Blu-ray i nie występujący już praktycznie HD DVD). Oba zapewniają próbkowanie do 192 kHz'ów przy 24 bitach (stereo) i 96 kHz'ów przy 24 bitach przy większej liczbie kanałów (do 8). Poradnik napisany przez autrów serwisu PS3site oraz ppe.pl
