Czy używany dysk SSD to dobry wybór? Sprawdź, co warto wiedzieć

W dobie rosnących cen wiele osób decyduje się na zakup używanej elektroniki, czy też różnych komponentów. Sam to robię, kiedy jest okazja, bo to czasem spora oszczędność. Ale jak wiadomo, trzeba niezwykle uważać, bo elektronika ma określoną żywotność, która w dzisiejszych czasach jest coraz krótsza.

Przez sytuację geopolityczną, handel międzynarodowy, kursy walut, a na cenach surowców i materiałów skończywszy, opłaty i marże za dyski twarde ulegają gwałtownym wahaniom. Raz są drogie, ale przychodzi okres kiedy ich cena mocno spada. Kiedy są tanie, oczywiście lepiej kupić nowy, ale gdy cena idzie w górę, warto zastanowić się nad zakupem używki.

Ale czy to na pewno bezpieczne? Czy istnieje ryzyko związane z takim zakupem? Przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, omawiając zarówno korzyści, jak i potencjalne zagrożenia.

Zalety używanego dysku SSD

Kupno używanego dysku SSD może przynieść kilka korzyści. Przede wszystkim, jest to znacznie tańsza opcja w porównaniu do zakupu nowego urządzenia. SSD, które były używane, ale są w dobrym stanie technicznym, mogą wciąż oferować doskonałą wydajność, porównywalną z nowymi modelami. Dla wielu użytkowników, zwłaszcza tych, którzy nie potrzebują najnowszych osiągnięć technologicznych, jest to bardzo atrakcyjna perspektywa.

Kolejną zaletą jest dostępność starszych modeli, które mogą być trudne do znalezienia na rynku jako nowe. Starsze SSD mogą być kompatybilne ze starszymi laptopami (w zależności od dostępu slotów, jakiego rodzaju itp.), co bywa ważne dla osób, które chcą przedłużyć żywotność swojego sprzętu bez konieczności inwestowania w nowy komputer.

Ryzyka związane z używanymi dyskami SSD

Zakup używanego dysku SSD wiąże się również z pewnym ryzykiem. Przede wszystkim, dyski SSD mają ograniczoną liczbę cykli zapisu. Jeśli poprzedni właściciel intensywnie korzystał ze swojego egzemplarza, jego żywotność jest znacząco skrócona.

Istnieje również ryzyko związane z możliwością wystąpienia ukrytych uszkodzeń, które mogą ujawnić się dopiero po pewnym czasie użytkowania. Dyski SSD są bardziej skomplikowane w konstrukcji niż tradycyjne, co może oznaczać, że trudniej jest zdiagnozować ich problemy.

Podstawowe parametry techniczne, czyli o czym warto wiedzieć

Zanim podejmiesz decyzję, zaznajom się z kilkoma podstawowymi parametrami, które pozwolą ustalić m.in. zużycie, błędy, szybkość i trwałość.

1. TBW (Total Bytes Written)

TBW to parametr określający całkowitą ilość danych, które można zapisać na dysku w jego żywotności. Im wyższa wartość TBW, tym dłużej dysk powinien służyć. Przy zakupie używanego dysku warto sprawdzić, ile danych zostało już zapisanych w stosunku do deklarowanej wartości TBW przez producenta.

2. MTBF (Mean Time Between Failures) 

Przy zakupie dysku SSD warto również zwrócić uwagę na parametr MTBF (Mean Time Between Failures), czyli średni czas pomiędzy awariami. Im wyższa wartość MTBF, tym większa niezawodność dysku. Warto wybrać dysk SSD z jak najwyższą wartością MTBF, aby zminimalizować ryzyko awarii i zagwarantować stabilność działania.

3. SMART (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology)
SMART to technologia, która monitoruje stan zdrowia dysku i potrafi przewidzieć jego awarię. Przy zakupie używanego SSD, warto sprawdzić dane SMART, aby ocenić stan dysku. Parametry, na które należy zwrócić uwagę, to m.in. liczba nieczytelnych sektorów, liczba błędów zapisu, czas pracy oraz liczba cykli zapisu.

4. Typ pamięci NAND

Dyski SSD korzystają z różnych typów pamięci NAND, które różnią się trwałością i wydajnością:

• SLC (Single-Level Cell) – najdroższe, ale najtrwalsze i szybkie.
• MLC (Multi-Level Cell) – kompromis pomiędzy ceną a trwałością.
• TLC (Triple-Level Cell) – tańsze, ale mniej trwałe.
• QLC (Quad-Level Cell) – najtańsze, ale najmniej trwałe.

Warto znać typ pamięci NAND zastosowany w dysku, aby ocenić jego potencjalną żywotność.

5. Pojemność

Pojemność dysku to oczywisty, ale ważny aspekt. Upewnij się, że wybrany dysk ma wystarczającą pojemność dla Twoich potrzeb. Dyski o większej pojemności zazwyczaj mają dłuższą żywotność, ponieważ operacje zapisu są bardziej rozproszone.

6. Interfejs

Upewnij się, że dysk jest kompatybilny z Twoim systemem. Najpopularniejsze interfejsy to SATA i NVMe. Dyski NVMe (2.0 / 3.0) oferują znacznie wyższą wydajność w porównaniu do dysków SATA, ale są również droższe.

Co zrobić przed i po zakupie używanego dysku SSD?

Jeśli zdecydujesz się na zakup używanego dysku SSD, istnieje kilka kroków, które powinieneś podjąć, aby zminimalizować ryzyko i zapewnić sobie spokój ducha.

1. Historia użytkowania dysku

Pierwszym i jednym z najważniejszych aspektów jest historia użytkowania dysku. Dowiedz się, jak długo dysk był używany i do jakich celów. Dyski SSD, które były używane w serwerach lub do zadań wymagających intensywnego zapisu i odczytu danych, mogą być znacznie bardziej zużyte niż dyski używane w komputerach osobistych.

Sprawdź interesujący się egzemplarz pod kątem uszkodzeń mechanicznych. Wszelkie zarysowania, wgniecenia czy inne uszkodzenia mogą wskazywać na niewłaściwe obchodzenie się z dyskiem, co może wpłynąć na jego funkcjonalność. Przyjrzyj się złączom i pinom, aby sprawdzić, czy są w dobrym stanie, i nie widać na nich śladów uszkodzeń. Uszkodzone złącza mogą powodować problemy z komunikacją dysku z komputerem.

Poza tym zapytaj, czy interesujący Cię model jest objęty jakąkolwiek gwarancją. Niektórzy sprzedawcy oferują taką opcję, co może być dodatkowym zabezpieczeniem w razie problemów. I zawsze kupuj od renomowanych, tudzież zaufanych osób. Sprawdź opinie, oceny i historię sprzedaży. Unikaj podejrzanie tanich ofert od nieznanych handlarzy.

2. Sprawdź stan dysku

Kolejnym krokiem przed zakupem używanego dysku SSD powinno być sprawdzenie jego stanu. Sprzedawca powinien to zrobić za pomocą specjalnych narzędzi diagnostycznych, takich jak CrystalDiskInfo czy Samsung Magician. Programy te pozwalają na odczytanie parametrów SMART (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology), które mogą dostarczyć informacji o stanie technicznym dysku, liczbie przepracowanych godzin, liczbie cykli zapisu, a także ewentualnych błędach. 

3. Wykonaj pełny format dysku

Jeśli jednak wszystko jest w porządku, testy wyszły w porządku, a dysk zakupiony, to kolejnym krokiem jest przeprowadzenie pełnego formatu dysku. To nie tylko pozwala na usunięcie wszelkich danych poprzedniego właściciela, ale także może pomóc w wykryciu ewentualnych uszkodzeń. Pełny format to dokładniejszy proces niż szybkie formatowanie, ponieważ sprawdza i testuje każdy sektor dysku.

4. Zaktualizuj firmware

Zawsze warto sprawdzić, czy dla danego modelu dysku SSD dostępne są aktualizacje firmware’u. Producenci regularnie wydają aktualizacje, które mogą poprawić wydajność i stabilność urządzenia. Instalacja najnowszego firmware’u może również naprawić potencjalne błędy i zwiększyć bezpieczeństwo użytkowania.

5. Przeprowadź testy wydajności

Warto również samemu przeprowadzić testy wydajności dysku, aby upewnić się, że działa on prawidłowo i zgodnie z oczekiwaniami. Można do tego użyć programów takich jak ATTO Disk Benchmark, CrystalDiskMark czy AS SSD Benchmark. Testy te pozwalają na sprawdzenie szybkości odczytu i zapisu, co może pomóc w ocenie jego rzeczywistej wydajności. Możesz także wykonać kontrolę parametrów SMART, aby ocenić stan techniczny

Kiedy warto unikać używanego dysku SSD?

Mimo potencjalnych korzyści są sytuacje, w których lepiej jest zrezygnować z zakupu używanego dysku SSD. Jeśli dysk pochodzi z niepewnego źródła, nie ma możliwości sprawdzenia jego historii użytkowania, lub sprzedawca nie oferuje żadnej gwarancji, lepiej zrezygnować z takiego zakupu. Również w przypadku, gdy dany egzemplarz ma już przepracowanych wiele godzin lub zbyt dużą liczbę zapisanych danych, ryzyko związane z jego dalszym użytkowaniem może być zbyt wysokie.

Podsumowanie

Zakup używanego dysku SSD to opcja, która może być korzystna pod względem finansowym i technicznym, ale wiąże się również z pewnym ryzykiem. Kluczowe jest dokładne sprawdzenie stanu technicznego przed zakupem oraz podjęcie odpowiednich kroków po jego nabyciu. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko i cieszyć się szybkim i niezawodnym działaniem swojego sprzętu. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na zakup nowego, czy używanego dysku, pamiętaj o regularnym wykonywaniu kopii zapasowych danych – to najlepsza ochrona przed utratą cennych informacji.